DOĞMAMIŞ BİR KİŞİ MİRASÇI OLABİLİR Mİ? CENİNİN MİRASÇILIĞI
Türk Medeni Kanunu, henüz doğmamış bir kişinin belirli şartlar altında mirasçı olabileceğini kabul etmektedir. Bu durum, özellikle ceninin (doğmamış çocuğun) mirasçılığı olarak ifade edilir. Ceninin mirasçılığına ilişkin düzenlemeler, doğum öncesi ve sonrası süreçlerde çeşitli hukuki korumaları içermektedir.
Hukuki Dayanak
Henüz doğmamış bir kişinin mirasçılığı, Türk Medeni Kanunu’nun 28. ve 582. maddelerinde düzenlenmiştir:
- TMK 28. Madde: “Kişilik, çocuğun sağ olarak tamamıyla doğduğu anda başlar ve ölümle sona erer. Çocuk hak ehliyetini, sağ doğmak koşuluyla, ana rahmine düştüğü andan başlayarak elde eder.”
- TMK 582. Madde: “Cenin, sağ doğmak koşuluyla mirasçı olur. Ölü doğan çocuk mirasçı olamaz.”
Ceninin Mirasçılığı Şartları
1. Cenin Durumunda Olma
Cenin, mirasbırakanın ölüm anında ana rahminde bulunmalıdır. Bu durum, ceninin mirasçılık hakkının başlaması için ön koşuldur.
2. Sağ ve Tam Doğma Şartı
Cenin, mirasçılık hakkını kazanabilmek için sağ ve tam olarak doğmalıdır. Sağ doğma, ceninin yaşama yeteneği ile doğması anlamına gelir. Eğer cenin ölü doğarsa, mirasçılık hakkı kazanamaz ve bu durumda cenine tahsis edilen miras payı diğer mirasçılar arasında paylaştırılır.
Ceninin Miras Hakkı
Cenin, sağ ve tam doğduğu takdirde, mirasbırakanın yasal mirasçılarından biri olarak miras hakkına sahip olur. Ceninin miras payı, diğer yasal mirasçılarla birlikte hesaplanır ve miras paylaşımında dikkate alınır.
1. Miras Payının Belirlenmesi
Cenin, sağ doğduktan sonra yasal mirasçılar arasında yer alır ve miras payı, mirasbırakanın diğer mirasçıları ile birlikte hesaplanır. Örneğin, mirasbırakanın bir çocuğu varsa ve cenin de sağ doğmuşsa, her iki çocuk mirastan eşit pay alır.
2. Mirasın Yönetimi ve Korunması
Ceninin miras payı, doğuma kadar korunur ve bu süre zarfında mirasın yönetimi için gerekli önlemler alınır. Bu amaçla mahkeme tarafından bir kayyım atanabilir. Kayyım, ceninin doğumuna kadar mirasın korunması ve yönetimi ile görevli olur.
Ceninin Mirasçılığına İlişkin Yargı Kararları ve İçtihatlar
Türk yargısı, ceninin mirasçılığı konusunda çeşitli içtihatlar geliştirmiştir. Yargıtay, ceninin sağ doğması şartının sağlanması halinde mirasçılık hakkını tanımaktadır. Örneğin, Yargıtay, mirasbırakanın ölümünden sonra sağ doğan ceninin miras hakkını koruma altına almıştır.
Örnek Olaylar
Örnek 1: Sağ Doğma Durumu
Mirasbırakan Ali Bey, eşi Ayşe Hanım hamile iken vefat etmiştir. Ayşe Hanım’ın doğum yapması sonucunda çocuk sağ doğar. Bu durumda, çocuk Ali Bey’in yasal mirasçısı olur ve mirastan pay alır.
Örnek 2: Ölü Doğma Durumu
Mirasbırakan Mehmet Bey, eşi Zeynep Hanım hamile iken vefat etmiştir. Ancak Zeynep Hanım’ın doğum yapması sonucunda çocuk ölü doğar. Bu durumda, çocuk mirasçı olamaz ve cenine tahsis edilen miras payı diğer mirasçılar arasında paylaştırılır.
Ceninin Artmirasçı atanması
Mirasın açıldığı anda henüz var olmayan bir kimseye artmirasçı veya art vasiyet alacaklısı olarak, tereke veya tereke malı bırakılabilir.
Mirasbırakan tarafından önmirasçı atanmamışsa, yasal mirasçı, önmirasçı sayılır.
Sonuç
Henüz doğmamış bir kişi, yani cenin, Türk Medeni Kanunu’na göre belirli şartlar altında mirasçı olabilir. Ceninin mirasçılık hakkı, sağ ve tam doğması koşuluyla geçerlilik kazanır. Bu süreçte ceninin miras payının korunması ve yönetimi için gerekli önlemler alınır. Ceninin mirasçılığı, yargı kararları ve içtihatlarla korunmaktadır. Bu sürecin doğru ve adil bir şekilde yürütülmesi için uzman İzmir Miras Hukuku Avukatı’nın rehberliği büyük önem taşır.